Abdest, İslam’da ibadetlerin gerektirdiği fiziksel ve manevi temizliği sağlamak için yapılan bir uygulamadır. Günlük hayatta bazı durumlar abdesti bozar, bazıları ise bozmaz. Bu nedenle, balgam atmanın abdeste etkisi olup olmadığı sıkça merak edilen konular arasındadır. Bu yazımızda, balgam çıkarmanın abdeste etkisini, fıkhi mezheplere göre farklı görüşleri ve bu konudaki detayları ele alıyoruz.
Balgam Atmak Abdesti Bozar mı?
Balgam çıkarmak, İslam alimlerinin çoğunluğuna göre abdesti bozan bir durum değildir. Abdestin bozulması için, vücuttan çıkan şeylerin belirli şartları taşıması gerekir. Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli mezheplerine göre, ağız veya burundan gelen balgam abdesti bozmaz. Çünkü balgam, vücuttan idrar veya dışkı gibi necaset (pislik) olarak kabul edilmez ve abdestin bozulma şartları arasında yer almaz. Ancak balgam kanlı veya mide kaynaklı ise bazı mezheplere göre farklı değerlendirmeler yapılmaktadır.
Mezheplere Göre Balgamın Abdeste Etkisi
İslam’da dört büyük fıkıh mezhebi, abdesti bozan durumlar konusunda farklı yorumlara sahiptir. Balgam çıkarma konusunda da bazı küçük görüş ayrılıkları bulunmaktadır.
Hanefi Mezhebine Göre
Hanefi mezhebine göre balgam, ister burundan gelsin ister ağızdan, abdesti bozmaz. Çünkü balgam, yemek borusu veya akciğerlerden gelen bir salgıdır ve vücut dışına çıkışı idrar, dışkı veya meni gibi bir taharet gerektiren durum oluşturmaz. Ancak, balgamın kanla karışık olması ve kişinin ağzında belirgin şekilde kırmızı renkte görünmesi durumunda, tükürükteki kan oranına göre abdestin bozulup bozulmayacağı değerlendirilir. Eğer kan, balgama oranla fazla ise abdest bozulur; eğer kan az ise bozulmaz.
Şafii Mezhebine Göre
Şafii mezhebine göre balgam, ağızdan veya burundan gelmesi fark etmeksizin abdesti bozmaz. Ancak, bir kimse ağzından gelen balgamı tekrar yutar ve bu balgam mide kaynaklı ise bu mekruh olarak kabul edilir. Bunun dışında, balgamın abdesti bozduğuna dair herhangi bir hüküm yoktur.
Maliki ve Hanbeli Mezheplerine Göre
Maliki ve Hanbeli mezheplerine göre de balgam atmak abdesti bozmaz. Ancak bazı alimler, balgamın kanlı olması veya mide kaynaklı olması durumunda istincanın (ağzı temizleme) gerekli olduğunu belirtmiştir. Bu, kişinin ağız hijyenine dikkat etmesi açısından bir tavsiye niteliğindedir, ancak abdestin bozulması anlamına gelmez.
Balgamın Kaynağına Göre Abdeste Etkisi
Balgamın kaynağı, abdeste etkisi açısından bazı ayrımlara neden olabilir. Çünkü balgam her zaman aynı şekilde oluşmaz ve farklı bölgelerden gelebilir.
Burun ve Boğaz Kaynaklı Balgam
Burun veya boğazdan gelen balgam, akciğer veya solunum yollarından gelen doğal bir salgıdır ve abdesti bozmaz. Kişi bunu dışarı çıkardığında veya tükürdüğünde abdestini tazelemesine gerek yoktur.
Mide Kaynaklı Balgam
Eğer balgam mide kaynaklı ise ve kişi bunu ağız yoluyla çıkarırsa, bazı mezheplere göre bu kusmaya benzetilebilir. Hanefi mezhebine göre, kusmuk eğer ağzı dolduracak miktarda ise abdest bozulur. Ancak balgam kusmuk gibi yoğun ve mide içeriği barındıran bir madde değilse, bu durumda abdesti bozmaz.
Sıkça Sorulan Sorular
Balgam çıkarmanın abdeste etkisi hakkında en çok merak edilen sorular ve cevapları aşağıda yer almaktadır.
Balgam atmak abdesti bozar mı?
Hayır, balgam atmak abdesti bozmaz. Çünkü balgam, idrar veya dışkı gibi necaset sayılan bir madde değildir ve vücuttan çıkışı abdesti gerektiren bir durum oluşturmaz.
Kanlı balgam abdesti bozar mı?
Eğer balgamda kan varsa, Hanefi mezhebine göre kan miktarına bakılır. Kan, balgama oranla fazla ise abdest bozulur; eğer kan az ise abdest bozulmaz. Diğer mezheplerde ise kanlı balgam da abdesti bozmaz.
Mide kaynaklı balgam abdesti bozar mı?
Mide kaynaklı balgam, kusmuk gibi değerlendirilmediği sürece abdesti bozmaz. Ancak kişi mide bulantısı yaşayıp kusma noktasına gelirse ve kusmuk ağız dolusu olursa abdestin bozulması gerekir.
Şafii mezhebine göre balgam atmak abdesti bozar mı?
Şafii mezhebine göre balgam çıkarmak abdesti bozmaz. Ancak mide kaynaklı balgamın yutulması mekruh kabul edilir.
Balgamı yutmak abdesti bozar mı?
Hayır, balgamı yutmak abdesti bozmaz. Ancak ağızda biriken balgamı tükürmek veya temizlemek hijyen açısından önerilir.
Burundan gelen balgam abdesti bozar mı?
Burundan gelen balgam, doğal bir vücut salgısıdır ve abdesti bozmaz. Kişi bunu sümkürerek veya tükürerek dışarı atabilir.
Balgam çıkardıktan sonra ağız çalkalamak gerekir mi?
Fıkhen zorunlu olmasa da, ağız hijyenini korumak için balgam çıkardıktan sonra ağız çalkalamak önerilir. Özellikle kanlı veya yoğun balgam çıkardıktan sonra su ile ağzı temizlemek daha hijyenik olacaktır.
